Máy phát điện giờ đây được coi như nguồn cung cấp điện dự phòng không thể thiếu cho các hệ thống điện. Vậy đặc điểm của thiết bị đó ra sao? Bài viết này BKAII cùng các bạn tìm hiểu khái niệm, cấu tạo, phân loại, nguyên lý hoạt động và những lưu ý khi sử dụng máy phát điện nhé!
Theo Wikipedia, máy phát điện là thiết bị biến đổi cơ năng thành điện năng thông thường sử dụng nguyên lý cảm ứng điện từ. Nguồn cơ năng sơ cấp có thể là các động cơ tua bin hơi, tua bin nước, động cơ đốt trong, tua bin gió hoặc các nguồn cơ năng khác.
Cấu tạo máy phát điện
Động cơ
Đây là bộ phận quan trọng nhất, là nguồn năng lượng cơ học đầu vào. Kích thước và công suất của động cơ cũng tỷ lệ với công suất và kích thước của máy phát điện. Nguồn nhiên liệu thường là dầu diesel, xăng, propan hoặc là khí thiên nhiên.
Động cơ nhỏ thường hoạt động bằng xăng trong khi động cơ lớn hơn chạy bằng dầu diesel, propan lỏng hoặc khí tự nhiên. Ngoài ra có một số máy dùng nguồn nhiên liệu kép là nhiên liệu diesel và khí đốt.
Đầu phát
Bao gồm một tập hợp các bộ phận tĩnh và các bộ phận động, chúng có chức năng sản xuất điện từ nguồn năng lượng cơ học được cung cấp. Các phần làm việc với nhau tạo ra chuyển động tương đối giữa từ và điện, do đó tạo ra dòng điện.
- Stator: là phần tĩnh, gồm một tập hợp các dây dẫn điện cuốn lại thành dạng cuộn trên một lõi sắt.
- Rotor: là phần động tạo ra từ trường quay.
Hệ thống nhiên liệu
Hệ thống nhiên liệu sẽ gồm bình nhiên liệu, hệ thống ống nối, bơm nhiên liệu, và kim phim,…
Bình nhiên liệu là nơi chứa nhiên liệu chạy của động cơ. Dung tích của bình có thể cung cấp nhiên liệu cho máy hoạt động liên tục từ 6 – 8 giờ. Đối với máy phát điện dân dụng thì bình nhiên liệu được gắn trên máy. Còn với máy công nghiệp thì cần có thêm bình chứa nhiên liệu ở bên ngoài.
Ống nối dẫn nhiên liệu từ bình nhiên liệu vào động cơ. Ống thông gió bình nhiên liệu giúp ngăn chặn sự gia tăng áp lực trong quá trình bơm. Nhiên liệu từ bể chính sẽ được bơm nhiên liệu đưa vào các bể chứa trong ngày. Bình lọc nhiên liệu sẽ tách nước và các vật thể lạ trong nhiên liệu. Kim phun có nhiệm vụ phun chất lỏng dưới dạng sương.
Ổn áp
Là bộ phận quy định điện áp đầu ra của máy.
AVR (viết tắt của Automatic Voltage Regulator) là hệ thống tự động điều khiển điện áp đầu cực máy phát điện. Thông qua tác động vào hệ thống kích từ của máy phát điện để đảm bảo điện áp tại đầu cực máy phát trong giới hạn cho phép. AVR còn có chức năng giới hạn tỷ số điện áp, điều khiển công suất vô công và bù trừ điện áp suy giảm trên đường dây.
Hệ thống làm mát
Làm mát máy bằng quạt gió hoặc nước. Thông thường, Hydrogen được dùng để làm mát vì tính hấp thụ nhiệt tốt.
Hệ thống bôi trơn
Động cơ sẽ hoạt động tốt hơn nhờ hệ thống bôi trơn thiết lập trong máy. Động cơ của máy phát sẽ được bôi trơn bằng dầu nhớt được lưu trữ sẵn trong một máy bơm.
Sau khi máy hoạt động 8 giờ, cần phải kiểm tra mức dầu để ngăn ngừa rò rỉ dầu. Thay dầu sau 500 giờ sử dụng.
Hệ thống xả thải
Khí thải thoát ra từ máy phát điện trong quá trình hoạt động sẽ đi qua ống xả thải được làm bằng thép, gang hoặc sắt rèn, gắn liền với động cơ và xả khí thải ra ngoài trời mà không có kết nối với bất kỳ thiết bị nào khác.
Nguyên lý của máy phát điện
Nguyên lý làm việc của máy phát điện đồng bộ chung đều dựa theo nguyên tắc cảm ứng điện từ. Nghĩa là khi hoạt động tác động khiến nam châm hay cuộn dây quay tròn. Khi đó nó sẽ sẽ làm tăng giảm luân phiên số đường sức từ từ nam châm đi qua tiết diện cuộn dây. Một khi hiện tượng tăng giảm ấy xảy ra thì dòng điện cảm ứng trong cuộn dây cũng xuất hiện. Không những thế dòng điện ấy cũng luân phiên đổi chiều.
Bên cạnh nguyên tắc cảm ứng điện từ máy phát điện còn hoạt động dựa vào các định luật khác. Đó là các định luật liên quan đến lực từ trường khi tác dụng lên dòng điện.
Phân loại
- Phân loại theo nhiên liệu sử dụng: phổ biến nhất là máy phát điện chạy xăng và máy phát điện chạy dầu. Ngoài ra còn một số máy phát dùng gas hoặc các loại khí đốt khác
- Phân loại theo pha: máy phát điện 1 pha và máy phát điện 3 pha. Máy phát điện 1 pha thường dùng trong sinh hoạt cho các gia đình, máy phát điện 3 pha thường dùng cho sản xuất và công nghiệp.
- Phân loại theo động cơ: máy phát điện 2 thì và máy phát điện 4 thì. Hiện nay trên thị trường chủ yếu là máy 4 thì, các loại máy 2 thì thường là máy mini có công suất từ 1kw trở xuống.
- Phân loại theo công suất và mục đích sử dụng: máy phát điện dân dụng và máy phát điện công nghiệp. Máy từ 10kw trở lên có thể gọi là máy công nghiệp, thường dùng cho các dự án, các tòa nhà cao tầng hoặc dùng trong sản xuất. Máy từ 10kw trở xuống thường gọi là máy dân dụng, được dùng trong các gia đình, công ty.
Những lưu ý khi sử dụng
Vị trí đặt máy
Tuyệt đối không đặt máy dưới hầm, trong nhà xe, trong nhà hay sàn nhà, những nơi khép kín và không đặt ở gần hệ thống thông gió. Tránh đặt ở những vị trí có thể đưa khí CO2 độc hại vào trong nhà khi máy hoạt động bởi khí CO2 có thể gây ngạt thở và có khả năng gây tử vong.
Nên đặt ở những vị trí khô ráo, trên một mặt phẳng khi vận hành máy, vị trí thoáng gió và có mái che. Không để máy hoạt động trong điều kiện thời tiết mưa gió, ẩm ướt để tránh bị giật.
Kết nối các thiết bị vào máy
Nên cắm trực tiếp các thiết bị sử dụng vào máy phát. Khi sử dụng nhiều thiết bị cùng lúc thì sẽ cần đến ổ chia trung gian từ máy phát vì mỗi máy phát thường chỉ có 1 ổ cắm đầu ra.
Người sử dụng không được cắm máy phát vào ổ cắm trên tường, điều này có thể làm nó trở thành máy biến thế, gây nguy hiểm cho những người xung quanh.
Vận hành
Không sử dụng hết công suất mà chỉ nên sử dụng 70% đến 80% công suất của máy.
Khi máy chạy được 50 đến 100 giờ thì cần thay nhớt cho máy.
Lưu trữ nhiên liệu
Chỉ sử dụng các nhiên liệu theo yêu cầu của nhà sản xuất quy định, dùng sai nhiên liệu sẽ khiến máy không hoạt động và có thể bị hư hỏng. Cần đổ đúng dung tích nhớt ghi trên máy, không được giảm bớt vì thiếu nhớt sẽ làm trầy xước động cơ bên trong gây ra hư hại máy nhanh chóng.
Khi máy hoạt động và muốn tiếp thêm nhiên liệu thì cần phải tắt máy, để máy nguội hẳn trước khi tiếp thêm nhiên liệu. Vì khi máy hoạt động sẽ rất nóng, việc đổ thêm nhiên liệu vào có thể gây bốc cháy nhiên liệu.
Trên đây là một vài tìm hiểu của BKAII về máy phát điện. Có thắc mắc hay cần thêm thông tin gì các bạn liên hệ BKAII nhé!
Xem thêm:
- Khái niệm, cấu tạo và phân loại máy biến áp
- Giám sát hệ thống máy phát điện từ xa với I/O thời gian thực để ghi dữ liệu với ioLogik E2242 hãng Moxa
- Một số tiêu chuẩn tự động hóa được sử dụng trong trạm biến áp
- Máy tính công nghiệp khái niệm, ứng dụng và phân loại
"BKAII -Thiết bị truyền thông TỐT nhất với giá CẠNH TRANH nhất!"