Tiếp tục là các thiết bị trong hệ thống điện. Hôm nay BKAII sẽ cùng các bạn tìm hiểu về một thiết bị có vai trò vô cùng quan trọng trong việc bảo vệ mạch điện, đó là cầu chì nhé. Ở bài viết này chúng ta sẽ nghiên cứu về khái niệm, cấu tạo, nguyên lí hoạt động cũng như chức năng của cầu chì!
Xét về khái niệm, cầu chì là một phần tử hay thiết bị bảo vệ mạch điện bằng cách làm đứt mạch điện. Cầu chì được sử dụng nhằm phòng tránh các hiện tượng quá tải trên đường dây gây cháy, nổ.
Cấu tạo
Cầu chì là thiết bị điện xuất hiện hầu hết trong các hộ gia đình được nối trực tiếp vào giữa dây dẫn điện và các thiết bị điện với mục đích duy nhất là bảo vệ hệ thống điện khi dòng điện ở mức quá tải có thể gây ra cháy nổ.
Thành phần không thể thiếu trong một cầu chì là một dây chì mắc nối tiếp với hai đầu dây dẫn trong mạch điện. Vị trí lắp đặt cầu chì là ở sau nguồn điện tổng và trước các bộ phận của mạch điện, mạng điện cần được bảo vệ như các thiết bị điện,...
Các thành phần còn lại bao gồm: hộp giữ cầu chì, các chấu mắc, nắp cầu chì,.... được thay đổi tùy thuộc vào loại cầu chì cũng như mục đích thẩm mỹ.
Phân loại
Có rất nhiều cách có thể được sử dụng để phân loại cầu chì.
- Theo môi trường hoạt động: cầu chì cao áp, hạ áp, cầu chì nhiệt
- Theo cấu tạo: cầu chì loại hở, loại vặn, loại hộp và cầu chì ống
- Theo đặc điểm: cầu chì sứ, cầu chì ống, cầu chì hộp, cầu chỉ nổ, cầu chì tự rơi,…
- Theo số lần sử dụng: cầu chì sử dụng một lần, cầu chì có thể thay dây, cầu chì có thể tự nối mạch điện.
Nguyên lí hoạt động
Nguyên lý làm việc của cầu chì là khi có dòng bình thường (từ định mức trở xuống), dây chảy không chảy ra nhưng khi quá dòng dây chảy phát nóng và chảy ra, hồ quang phát sinh rồi bị dập tắt, mạch điện bị ngắt. Quá dòng càng lớn thì cắt mạch càng nhanh. Quan hệ giữa thời gian cắt mạch của cầu chì và dòng qua nó gọi là đặc tính bảo vệ của cầu chì. Nếu chỉ xét thời gian chảy của dậy chảy thì có đặc tính chảy của cầu chì chênh lệch thời gian giữ đặc tính chảy và đặc tính bảo vệ của cầu chì chính là thời gian dập tắt hồ quang.
Công dụng
Cầu chì thường dùng để bảo vệ cho đường dây dẫn, máy biến áp, động cơ điện, thiết bị điện, mạch điện điều khiển, mạch điện thắp sáng. Đặc điểm của nó là đơn giản, kích thước bé, khả năng cắt lớn và giá thành hạ nên được ứng dụng rộng rãi.
Cầu chì sử dụng nhiều lần được ứng dụng rộng rãi trong các mạch điện gia dụng, các đường dây tải điện. Các cầu chì dùng một lần thì thường được lắp trong các thiết bị điện gia dụng như: máy sấy, máy pha cà phê,…
Hiện nay, trong các công trình hiện đại, cầu chì được thay thế bằng aptomat với nhiều đặc điểm ưu việt hơn.
Thông số cơ bản
Có một số thông số cơ bản của cầu chì mà chúng ta cần quan tâm
- N: Giới hạn mà cầu chì không tự ngắt mạch điện
- Tốc độ: cầu chì có thể ngắt ngay khi quá tải hoặc nhanh chậm một khoảng thời gian ngắn định trước theo thông số này
- I2 t: Thước đo khả năng bảo vệ hiệu quả các hư hỏng mạch điện của cầu chì
- Năng lực bẻ gãy
- Xếp hạng điện áp
- Điện thả: khả năng thích nghi với các môi trường hoạt động khác nhau,thông số này không quan trọng với cầu chì truyền thống nhưng khá quan trọng với cầu chì bằng chất dẻo có khả năng tự động nối lại mạch sau khi đứt
- Chênh lệch nhiệt độ môi trường: giảm ảnh hưởng của nhiệt độ môi trường tới hoạt động của cầu chì
Xem thêm:
- Bộ lưu điện là gì? Khái niệm, nguyên lí hoạt động, phân loại
- Nguồn xung là gì? Những tìm hiểu cơ bản
- Tụ chống sét là gì? Tìm hiểu về tụ chống sét
- Những tìm hiểu cơ bản về linh kiện điện tử
- Bạn biết gì về quang trở và biến trở?
Trên đây là một vài tìm hiểu về cầu chì. Hi vọng qua bài viết này bạn đọc đã có thêm một số thông tin thú vị. Có thắc mắc hay cần thêm thông tin gì các bạn cứ liên hệ BKAII nhé!
"BKAII - Thiết bị truyền thông TỐT nhất với giá CẠNH TRANH nhất!"