Sự xuất hiện của Robot đã hỗ trợ đắc lực cho những hoạt động sản xuất của con người. Không những vậy chúng còn thể hiện vai trò của mình trong nhiều các lĩnh vực khác. Từ khi xuất hiện đến nay Robot đã có những thay đổi để phát huy tốt hơn vai trò của mình.
Nhắc lại một chút về Robot, chúng là một loại máy có thể thực hiện những công việc một cách tự động bằng sự điều khiển của máy tính hoặc các vi mạch điện tử được lập trình. Robot là một tác nhân cơ khí, nhân tạo, ảo, thường là một hệ thống cơ khí - điện tử
Do nhu cầu cần ăn nhập ngày càng nhiều với quá trình sản xuất phức tạp nên robot công nghiệp cần có những khả năng thích ứng linh hoạt và thông minh hơn. Ở bài viết này chúng ta sẽ tìm hiểu những xu thế trong nghiên cứu khoa học của robot thời gian qua ở các loại robot khác nhau từ tay máy công nghiệp tới các lọai robot di động trên các địa hình và robot dịch vụ.
Tay máy
Tay máy là loại robot có nhiều khớp nối tiếp, mỗi khớp có thể chuyển động tịnh tiến hoặc quay thường do một động cơ servo điều khiển. Đầu tay máy có bàn kẹp hay tay nắm với nhiều bậc tự do phù hợp với ứng dụng như sơn, hàn, gắp phôi... Do sự phát triển của công nghệ và nhu cầu thực tế, các tay máy ngày nay có nhiều ứng dụng mới như hỗ trợ mổ, hỗ trợ người tàn tật... Ta hãy điểm qua 3 loại tay máy tiêu biểu là Tay máy công nghiệp, Robot y tế và Robot hỗ trợ người tàn tật.
Tay máy công nghiệp
Tay máy công nghiệp được chế tạo, sử dụng từ những năm 1960. Giai đoạn đầu, tay máy được sử dụng nhiều trong công nghiệp chế tạo ô tô. Điều khiển chuyển động robot là một hướng nghiên cứu phát triển mạnh và ngày càng phong phú. Từ năm 1990, ứng dụng của robot công nghiệp đã lan sang các lĩnh vực sản xuất ngoài ngành chế tạo máy như ứng dụng trong sản xuất thực phẩm và dược phẩm. Lúc này, độ linh hoạt và của robot được nâng cao để đáp ứng sự thay đổi của môi trường sản xuất có nhiều bất định.
Robot y tế
Từ những năm 90 robot đã được nghiên cứu áp dụng vào lĩnh vực y tế không phải để thay thế các bác sỹ mà để hỗ trợ họ trong các thao tác đòi hỏi sự chính xác và tính chuyên nghiệp cao. Robot y tế được sử dụng ngày càng nhiều ở các bệnh viện. Tuy nhiên còn nhiều rào cản xã hội và giải pháp kỹ thụât chưa hoàn hảo cản trở việc ứng dụng đại trà robot trong lĩnh vực y tế.
Robot hỗ trợ người khuyết tật
Robot hỗ trợ người tàn tật đã có lịch sử phát triển từ những năm 60 nhưng đến ngày nay mới có những robot thương phẩm đầu tiên. Các tay chân tay giả mềm dẻo với nhiều bậc tự do, các robot hỗ trợ người tàn tật ở bệnh viện và ở nhà là một số ví dụ về robot loại này. So với robot công nghiệp thì robot hỗ trợ người tàn tật ít phát triển hơn mặc dù chúng có nhiều nét tương đồng
Robot di động
Robot di động là một hệ robot có khả năng thực hiện các nhiệm vụ ở nhiều vị trí khác nhau với khả năng dịch chuyển bằng bánh xe, xích hay bằng chân phụ thuộc vào địa hình. Đối với robot di chuyển dưới nước hay trên không, ta cần có động cơ cánh quạt, chân vịt hay động cơ phản lực để tạo chuyển động cho robot. Khả năng di động làm robot có nhiều ứng dụng và đòi hỏi phải giải quyết nhiều vấn đề mới. Một trong những vấn đề chung cần nghiên cứu ở các loại robot di động là khả năng xác định phương hướng (navigation) của robot
Xe tự hành
Xe tự hành AGV bắt đầu được chế tạo để vận chuyển các phôi gia công vào những năm 70. Vấn đề định hướng của xe tự hành là một trong những vấn đề cốt lõi cần phải giải quyết
Không những được ứng dụng trong công nghiệp và quân sự, robot di động cũng đã đi vào cuộc sống đời thường như robot hút bụi, lau nhà, cọ bể bơi, lau kính, robot bào tàng, robot dịch vụ văn phòng, bệnh viện và ở các nơi công cộng. Các robot này yêu cầu mức độ nhận thức nhất định, có khả năng tự định hướng, di chuyển trong môi trường biến động và có giao tiếp người-máy thân thiện
Gần đây, việc sử dụng các robot dưới nước tăng đáng kể do khả năng lặn sâu tới các vùng biển hiểm hóc mà các thợ lặn không xuống được. Các ứng dụng của robot dưới nước thường là hỗ trợ đánh bắt cá, giám sát ô nhiễm môi trường biển, cứu hộ cứu nạn, thu dọn rác thải, xử lý tràn dầu và giám sát kiểm tra các công trình dưới nước.
Máy bay không người lái UAV
Máy bay không người lái UAV là một lọai robot di động trên không được phát triển mạnh trong quân sự và được sử dụng như những vũ khí chiến thuật ở cả ba binh chủng hải lục không quân.
Sự tiến hóa của UAV đóng một vai trò quan trọng trong nghiên cứu phát triển của công nghệ quân sự. Thường UAV có khả năng tự động sục sạo tìm kiếm được sử dụng như thiết bị bay cho các nhiệm vụ trinh sát và phát hiện mục tiêu thông minh. UAV cũng được phát triển thành máy bay ném bom không người lái. Trong tương lai, chiến tranh sẽ là cuộc chiến của các robot cả ở trên cạn, dưới nước và trên không trong đó UAV đóng vai trò quan trọng.
Robot phỏng sinh học
Ngoài các robot di động chạy bằng bánh xe và xích thì hiện nay các nhà nghiên cứu đang nỗ lực áp dụng các cơ chế dịch chuyển của sinh vật sống vào robot để tạo ra nhiều loại robot phỏng sinh học mới với khả năng dịch chuyển tự thích nghi cao
Robot đi
Ở robot đi, mỗi chân robot thường được mô hình như một chuỗi khớp có 2-3 bậc tự do. Vì vậy nó có nhiều vấn đề kỹ thuật tương tự như robot công nghiệp. Robot đi dùng chân dịch chuyển có nhiều ưu điểm hơn sử dụng bánh xe hay xích và có khả năng đi trên địa hình lồi lõm mà vẫn giữ được chuyển động ổn định trơn tru, khả năng lên xuống cầu thang, vượt vật cản, vượt mương, đi trên đất lún hay trên cát mà các bánh xe tự hành không thể làm được. Ngoài ra robot chuyển động bằng chân ít làm hại môi trường hơn là dùng bánh xe hay xích.
Một số ứng dụng của robot đi cũng đã được triển khai như robot phá mìn, robot ứng dụng trong nông và lâm nghiệp
Robot dáng người
Các robot như Asimo, Qrio và HRP-4 là các ví dụ sinh động về robot dáng người. Các robot này có thể đi lại, lên xuống cầu thang, nhảy múa, tỏ cử chỉ thân thiện và hội thoại với con người. Hướng phát triển của robot loại này là để có dáng người và chuyển động một cách tinh vi, nhẹ nhàng và linh hoạt
Robot gia đình
Robot gia đình là loại robot thân thiện với người dùng, rẻ tiền, an toàn và hỗ trợ người dùng trong một số công việc gia đình cụ thể. Tuy thị trường của robot gia đình còn bé hiện nay nhưng khi ngành công nghiệp này khởi sắc nó sẽ có sức tăng trưởng mạnh và trở thành một lĩnh vực rất hữu ích và rất sinh lợi.
Trên đây là một vài sự tìm hiểu về những bước phát triển của Robot. Có thắc mắc hay cần thêm thông tin gì các bạn liên hệ BKAII nhé!
"BKAII - Thiết bị truyền thông TỐT nhất với giá CẠNH TRANH nhất!"